Heinrich Böll (1917 - 1985)

1972 Nobel Edebiyat Ödülü'nün sahibi Heinrich Böll, 21 Aralık 1917'de, Viktor Böll'ün ikinci eşi Bayan Maria'dan, ailenin ücüncü çocuğu olarak doğdu. Savaş yılları olması sebebiyle, Böll ailesi, 1921'de, Köln-Raderberg'de, eski kentin güneyine taşındılar, ancak aile, 1930'un ilkbaharında, para sıkıntısından dolayı, evlerini satıp, yeniden Köln'ün güney semtine göç etmek zorunda kaldı. Heinrich Böll, 1924 yılında okula gitmeye başladı. 1928 yılında da, Köln Hümanist Keiser-Wilhelm Gymnasium (lise) Devlet Okulu'na girdi. 1937 yılında bu okulu bitirdi. Aynı yıl Bonn'da, kitap satıcısı olmak için, öğrenimine başladı ise de, bir yıl sonra bıraktı.

Böll, 17 yaşlarında şiir yazmaya başladı. 19 yaşında Annemarie Cech'le tanıştılar ve 1942 yılında evlendiler. Böll, 1938 yılının sonbaharında çalışma kampına, bir yıl sonra da askare alındı. Piyade olarak, Doğu ve Batı Cephesi'ne gönderildi. 1945 yılının Nisan ayından Eylül ayına kadar, İngilizlerin ve Amerikalıların elinde savaş esiri oldu.

Savaş bitip Köln'e döndükten sonra, hem üniversite öğrenimini sürdürdü, hem de ağabeyinin marangozhanesinde çırak olarak çalıştı. 1947-48-50 yıllarında üç oğlu, Raimund, Reni ve Vicent doğdu. 1947 yılında, Böll'ün ilk kısa öyküsü "Haberci", sonra ilk romanı "Ademoğlu Neredeydin ?", "Ve O Hiç Bir Şey Demedi" yayınlandı. Daha sonra, ard arda öyküleri, romanları, tiyatro oyunları yayınlandı. Yapıtlarında, önceleri I. Dünya Savaşı'nı, özellikle de insanların nasıl savaştıklarını, savaşan yıkıntılarını ve acılarını anlatan Böll, daha sonraki yıllarda da Alman refah toplumunu eleştirdi.

Alman ve Uluslararası PEN Derneği’nin başkanlığını da yapan Heinrich Böll, edebiyat yaşamına öykü yazarak başlamış ve öykücülüğü hep ön planda tutmuştur. İlk çalışmalarından en nitelikli yapıtlarına kadar, Böll'ün öykülerinde keskin gözlemcilik yeteneği, çağdaş ve eleştirel düşünce yapısı, alaycılığı, insancıl yaklaşımı kendini açıkça belli eder. Böll'ün eserleri yalnız Almanya içinde ve Alman dilini kullanan ülkelerde değil, bütün dünyada yüzyılımızın önde gelen klasikleri arasına girmiştir.

Savaş sonrası Alman yurttaşlarının yaşadığı tedirginliği, savaş sonucu sakatların psikolojisini başarıyla edebiyata taşıyan Böll, uzun süren bir bronşit hastalığının ardından, 16 Temmuz 1985'de, 67 yaşında öldüğü günden bir gün sonra, Bonn'da, Bornheim /Merten'de aralarında yazarların, politikacıların, Devlet Başkanı Richard von Weizäcker'in de bulunduğu, büyük bir halk kitlesinin katıldığı törenle toprağa verildi.

ÖDÜLLERİ:
Grup 47 Edebiyat Ödülü'nü aldı. Daha sonra, sayısız ödüller, nişanlar bunu izledi:
1967 "Georg-Bücher" Edebiyat Ödülü,
1971-74 "President des Internationalen PEN Clubp" (Dünya Yazarlar Birliği Başkanlığı Ödülü),
1972 10 Aralık Nobel Edebiyat Ödülü,
1974 CARL-von- Ossietzky Madalyası,
1983 Memleketi Köln'ün, Hemşehrilik Onur Profesörlüğü.